‘s Konings oudste dogter

In april vierde De Nederlandsche Bank (DNB) haar 200-jarig bestaan met een prestigieuze conferentie over centraal bankieren in de komende twee decennia, afgesloten met een galadiner met onze Koning en Koningin. Dat laatste is heel toepasselijk omdat DNB op 25 maart 1814 door Willem I werd opgericht, nog voor zijn officiële beëdiging tot Koning. DNB wordt daarom ook wel eens “s Konings oudste dogter” genoemd, aangezien Willem I toen alleen maar twee zonen had.

De bank maakte een moeizame start, omdat Amsterdamse bankiers in haar een grote bedreiging zagen en dus nauwelijks intekenden op het aandelenkapitaal van 5 miljoen gulden. Twee jaar later was slechts twee derde van de aandelen verkocht. DNB werd echter gered door de bankiersweduwe Johanna Borski die het laatste derde deel van de aandelen kocht op voorwaarde dat het aandelenkapitaal drie jaar lang niet mocht worden verhoogd. De redding van DNB legde haar geen windeieren, want zij kon haar aandelen met grote winst verkopen.

In de tweede helft van de 19e eeuw groeide DNB uit tot onze nationale bank en kreeg bij de Bankwet van 1863 ook een nationale status. Daarmee behoort de bank tot de oudste centrale banken ter wereld. Het vreemde was dat centrale banken vroeger geen mandaat voor het monetaire beleid en financiële toezicht kenden. DNB kreeg het mandaat als hoedster van de gulden pas in de Bankwet van 1948 om : “… de waarde van de Nederlandse geldeenheid te reguleren op zodanige wijze als voor ’s lands welvaart het meest dienstig is, en daarbij die waarde zoveel mogelijk te stabiliseren …”.

Daarmee werd DNB verantwoordelijk voor het handhaven van prijsstabiliteit in ons land, en was daarbij een voorloper op de Europese Centrale Bank (ECB) die in 1999 deze taak van DNB overnam met de creatie van de euro. DNB heeft nu nog wel de verantwoordelijkheid voor het financiële toezicht, maar ook die taak zal door de ECB in november van dit jaar overgenomen worden met de start van de Europese bankenunie. Het is niet overdreven te zeggen dat Koning Willem I met de oprichting van DNB mede de weg heeft bereid voor de Europese monetaire en bancaire unie. Daarmee heeft hij zich een zeer visionaire vorst betoond.
(Metro 25 april)

This entry was posted in DNB, Metro, Nederland. Bookmark the permalink.