Nieuw leenstelsel voor studenten onverstandig

Vanaf volgend jaar krijgen studenten geen basisbeurs meer, maar een lening of beter gezegd een studievoorschot. De verwachting is dat een student in het hoger onderwijs door het sociaal leenstelsel een gemiddelde studieschuld van 30.000 euro gaat opbouwen. Op zich ben ik voorstander van een leenstelsel: investeren in het eigen menselijk kapitaal is beter dan investeren in bakstenen.

In Amerika is het heel normaal dat je een lening aangaat om je studie te betalen. Daarbij draagt het bij aan het idee dat studenten niet eindeloos gaan studeren, zoals vroeger toen studeren voor studenten nog niets kostte. Hoe eerder studenten klaar zijn met hun studie, hoe eerder ze productief zijn op de arbeidsmarkt.

Maar over de manier waarop het sociaal leenstelsel wordt ingevoerd, ben ik minder te spreken. Afgestudeerden gaan maximaal vier procent van hun salaris per maand afbetalen. Wie meer verdient, betaalt dus meer. Wie minder verdient, betaald langer. Soms zelfs tot zijn pensioen.

Hoe sociaal is het nieuwe leenstelsel? Het is onverstandig dat afgestudeerden hun studieschuld inkomensafhankelijk terug gaan betalen. Hiermee worden vooral de middeninkomens nog zwaarder belast. Door het inkomensafhankelijk terugbetalen lopen de marginale tarieven – hoeveel belasting er wordt betaald van elke extra verdiende euro – in de toekomst nog verder op. Nederland behoort tot de zwaarst belaste landen in de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), de club van de ontwikkelde landen. Middeninkomens tot twee keer modaal betalen bij ons nu marginaal 70 tot 80 procent belasting als je bij de inkomstenbelasting ook de BTW, BPM, accijnzen en andere belastingen optelt. Dat marginale tarief wordt nog verder verhoogd.

Het leenstelsel zorgt ervoor dat bèta’s en harde gamma’s, zoals technici en econometristen, na hun studie Nederland zullen ontvluchten omdat de belastingen hier te hoog zijn. Als afgestudeerden in het buitenland gaan werken, is de kans zeer groot dat zij hun studieschuld niet terug zullen betalen omdat zij hier geen belasting betalen. Dat is in Engeland ook gebeurd. Zo jagen we onze goed opgeleide mensen weg. Dat ondermijnt de economische groei in Nederland en leidt er ook toe dat de blijvers nog meer terug moeten betalen om dit te compenseren. Het nieuwe leenstelsel is niet alleen weinig sociaal voor de middeninkomens, maar tevens zeer schadelijk voor onze economische groei.

(Zie ook ScienceGuide)

This entry was posted in Metro, Nederland, onderwijs, politiek. Bookmark the permalink.