(Interview uit het ledenmagazine van Rabobank Tilburg, november 2011)
De weblog van professor Sylvester Eijffinger is goed voor 100.000 tot 150.000 hits per maand. De hoogleraar financiële economie aan de Universiteit van Tilburg dankt zijn populariteit behalve aan zijn deskundigheid ook aan zijn uitgesproken kijk op de huidige financiële crisis. Een aantal jaren geleden had hij geen goed woord over voor het wangedrag van een aantal banken. Op dit moment richt hij zijn kritische pijlen op de politiek.
“Politici begrijpen te weinig van de financiële wereld”, steekt hij van wal. “Bovendien laten ze na om stevig in te grijpen en harde beslissingen te nemen. Het gedrag van de Europese leiders rond de schuldencrisis is daar een toonbeeld van.” Een van de kritiekpunten van de Eijffinger betreft het plan om de banken in Europa mee te laten betalen aan de oplossing voor de schuldenlast van onder andere Griekenland. “Moet je nagaan. De Rabobank is de enige grote bank in Nederland die destijds tijdens de bankencrisis niet in de problemen is gekomen. En dan nu ‘als beloning voor goed gedrag’ meebetalen? Een onzalige gedachte. Sowieso moet je de banken nu met rust laten. Die beginnen hun zaken net weer op orde te krijgen. Op deze manier maak je van de schuldencrisis opnieuw een bankencrisis. Die was in 2008 al een enorme aardschok en de naschokken zijn nog steeds voelbaar.”
Crisis nooit opgehouden
Wie beweert dat de Europese schuldencrisis een nieuwe crisis is, vindt in Sylvester Eijffinger een geduchte tegenstander. “De crisis die in 2008 begon, is nooit opgehouden. We dachten begin 2010 dat we uit het dal kropen, totdat het nieuws over dat dubbele begrotingstekort in Griekenland kwam. Het gevolg van de bankencrisis destijds was onder meer dat het interbancaire geldverkeer opdroogde. De banken vertrouwden elkaar niet en wilden geen risico lopen. Wanneer banken de geldkraan dichtdraaien, komt de economie in gevaar. In die situatie dreigen we nu weer te geraken.”
Over de Rabobank
Eijffinger maakt zich grote zorgen over de positie van de grote Franse banken, de Spaanse ‘cajas’ en enkele regionale banken in Duitsland. Het Nederlandse bankwezen is naar zijn mening inmiddels weer redelijk gezond. “Maar we hebben ze dan ook een behoorlijk korset aangemeten.” Eijffinger was lid van de Commissie Maas, die zich in 2009 duidelijk uitsprak over de vereiste mentaliteitsverandering bij de banken in Nederland. “Er liggen duidelijke richtlijnen voor zaken als risicomanagement en intern toezicht. Dat is allemaal flink aangescherpt.”
De Rabobank vindt hij zonder meer heel solide. “Niet spectaculair, maar wel veilig. De bank heeft niet voor niets een Triple A status. De klanten stromen nog steeds toe. De kracht van de bank zit ‘m ook in de coöperatieve structuur, waarbij de rol van de leden van groot belang is. Bovendien heeft de Rabobank met zijn diepe verankering in de samenleving een voorbeeldwerking.”
Toch heeft de hoogleraar nog wel een aandachtspunt. “Rabobanken zijn lokale banken met een bepaalde mate van autonomie. In veel gevallen gaat het om grote, volwassen banken. Dat betekent dat je extra kritisch moet zijn op het monitoren en managen van je risico’s. In welk bestuursorgaan je ook zit. En een bank is een gecompliceerde organisatie.”
Eijffinger heeft nationaal en internationaal veel invloed. Hij spreekt klare taal over banken, toezichthouders en politici. Naar het gedrag van de banken en toezichthouders is al het nodige onderzoek gedaan. Naar dat van de politici nog niet. Tijd voor een Commissie Eijffinger? De professor glimlacht..
